Gebelikte CMV (Sitomegalovirüs) Enfeksiyonu Geçirmek

İdrar, tükürük, gözyaşı, semen, süt gibi her türlü vücut sıvısından temasla, cinsel ilişki ve kan nakli ile ya da gebelik sırasında ve emzirme ile bebeğe geçebilen ve bir DNA virüsünün neden olduğu çok sık karşılaşılan bir enfeksiyon olduğundan, insanların yarısından fazlası bu enfeksiyonu geçirir. Pek çok zaman belirti göstermez ya da hafif belirtilerle, ateş, halsizlik, boğaz ağrısı, eklem ağrıları, lenf bezlerinde şişme ile rahatsızlık atlatılır.

CMV enfeksiyonu ilk kez geçirildiğinde buna primer enfeksiyon, tekrarlayan enfeksiyonlara da rekürren enfeksiyon denir. Gebelikte hem ilk hem de tekrarlayan enfeksiyon şeklinde geçirilebilir.

Gebelikte ilk kez geçirilen CMV enfeksiyonunun etkileri nelerdir?

Gebelikten önce CMV enfeksiyonu geçirmemiş annelerin yaklaşık %1-2’ü gebelik esnasında bu enfeksiyonu geçirir, bu geçiren annelerin de %20-40’ı ise enfeksiyonu bebeklerine geçirir ve enfeksiyon geçen bu bebeklerin de onda biri bu enfeksiyondan etkilenir.

Bebeklerin göz, karaciğer, dalak, beyin gibi organları etkilenir ve bebekte zeka geriliği, gelişme geriliği, karaciğer ve dalakta büyüme, kafanın normalden küçük olması (mikrosefali), görme ve işitme problemleri, ve sarılık görülebilir. Doğumdan sonra normal olmasına rağmen, uzun dönemde zeka geriliği, işitme problemleri gibi sorunlar yaşayabilen az bir kısım bebek de olabilir. Bu problemler dışında düşük ya da ölüme genellikle sebep olmaz.

Gebelikte tekrarlayan CMV enfeksiyonunun etkileri nelerdir?

Gebelikte tekrarlayan CMV enfeksiyonunun ilk defa geçirilen CMV enfeksiyonuna göre bebeği etkileme riski düşük olup, bebeğe %1-2 oranında geçer.

Annenin gebelikten önce CMV enfeksiyonu geçirdiği ve gebelik esnasında bu enfeksiyonu tekrar geçirdiği tespit edilirse, bu enfeksiyonun bebeği etkileme riskinin az olduğu anlaşılır.

Gebeliğin erken dönemlerinde geçirilen her iki tip CMV enfeksiyonu, bebek için geç dönemde geçirilen CMV enfeksiyonundan daha risklidir. Bebek başlangıçta etkilenmemiş gibi görünse de %5-10 oranında etkileri uzun dönemde çıkabilir, etkilenen bebeklerde ciddi sorunlar söz konusu olabilir. Her iki tipte de gerek klinik gerekse laboratuvar tanısını koymak zordur. Enfeksiyon çoğunlukla hafif belirtilerle geçirildiği için şikayet ve bulgulara bakarak tanımak zordur.

CMV ile ilgili herhangi bir aşı ya da tedavi yoktur. CMV ile daha önce karşılaşmadığı saptanan kişilerin hijyen vb. kurallara dikkat ederek bu enfeksiyona maruz kalma şanslarını azaltmaya özen göstermeleri gerekir.

Gebelik sırasında geçirilen enfeksiyon durumunda aile ve doktor yukarıda söz edilen riskleri tartışarak birlikte gebeliğin devam edip etmemesi konusunda karar vermelidirler.

Teşhis

Anne kanında CMV IgM ve CMV IgG antikorlarına bakılır. Eğer bunlardan IgM pozitif ise hastalık yeni geçiriliyordur, eğer CMV IgG pozitif ise eskiden geçirilmiş demektir.

Anne karnındaki bebeğin teşhisi için ise, bebeğin kanından, amniyon sıvısından, koryon villusundan virüs kültürü ya da PCR ile DNA izolasyonuyla yapılır. Ancak tüm bunlar çok hassas ve kesin sonuçlar vermemektedir. Bu yöntemlerle hastalık teşhisi konulan bebeklerin ancak dörtte birinde doğumdan sonra problem oluşur. Bu yöntemlerin dışında detaylı ultrasonografi ile bebekte anomali olup olmadığına bakmak uygun olmaktadır.